Za nami 16. Moc Gór Festiwal
Pierwsza edycja festiwalu Moc Gór – czyli nowej, szesnastej już odsłony Spotkań z Filmem Górskim – przeszła do historii. Tegoroczne wydarzenie różniło się od poprzednich edycji, nie tylko za sprawą rozwoju festiwalu, ale także z powodu pandemii Covid-19. Zorganizowanie imprezy w obecnej sytuacji epidemiologicznej było dużym wyzwaniem, zwłaszcza, że było to pierwsza tak duże górska impreza od czasu zmniejszenia obostrzeń wprowadzonych wcześniej. Dziś organizatorzy mogą już odetchnąć z ulgą – wszystko poszło zgodnie z planem!
Miejscem festiwalu był Nosalowy Dwór Resort & Spa Zakopane – obiekt dysponujący największą na Podhalu salą konferencyjną, co w obliczu reżimu sanitarnego pozwoliło na swobodne i bezpieczne przeprowadzenie wydarzenia. Nowością tegorocznego festiwalu była edycja online, w ramach której zaprezentowano wszystkie filmy konkursowe.
Motywami przewodnimi Mocy Gór były dwie okrągłe rocznice: 35 rocznica pierwszego zimowego wejścia na Cho Oyu oraz 40 rocznica pierwszego zimowego wejścia na Mount Everest. Trzecim ważnym punktem wydarzenia były rozmowy wokół książki „Lekarze w górach” – spotkanie z bohaterami i autorami: Wojciechem Fuskiem, Jerzym Porębskim, Robertem Janikiem oraz Romanem Mazikiem.
W ramach wydarzenia, odbyły się nie tylko spotkania z gwiazdami i projekcje filmowe w wydaniu tradycyjnym i online. Tradycyjnie zorganizowano Akademię Górską – projekt promujący bezpieczeństwo w górach i edukowanie w tym właśnie zakresie. Podczas warsztatów górskich z międzynarodowymi przewodnikami wysokogórskimi IVBV, uczestnicy mieli okazję wspinać się na Mnicha, wziąć udział w warsztatach z zakresu poruszania się w terenie eksponowanym, jak i poruszania się po via ferratach. To jedyne tego typu zajęcia w Polsce. Partnerami projektu są Ministerstwo Rozwoju oraz Polskie Stowarzyszenie Przewodników Wysokogórskich.
Ponadto, w ramach festiwalu odbyły się dwie wystawy – wernisaż fotografii Rafała Raczyńskiego „Góry świata w obiektywie” oraz wystawa obrazów Teresy Iwanejko-Tarczyńskiej, która maluje portrety szczytów korony Himalajów i Karakorum w dużych rozmiarach.
Poznaliśmy również laureatów naszych „polskich Złotych Czekanów”. Nagrodę „Taternika” im. Jerzego Kukuczki otrzymali w tym roku: Józef Nyka za Górskie dzieło życia, a także zespół: Piotr Korczak, Wojciech Słowakiewicz za pierwsze przejście klasyczne Filara Kazalnicy Mięguszowieckiej z klasycznym przejściem Wielkiego Okapu, w kategorii najlepsze przejścia tatrzańskie (25 lat temu). W kategorii najważniejsze przejścia kobiece, nagrodę otrzymał zespół: Monika Niedbalska, Teresa Włodarska za pierwsze przejście w zespole kobiecym drogi Epitafium, na Kazalnicy Mięguszowieckiej (25 lat temu). Ze względu na panującą pandemię, nagrody za dokonania współczesne nie zostały w tym roku przyznane.
Moc Gór, czyli nowa odsłona dobrze znanych Spotkań z Filmem Górskim, to oczywiście kolejna edycjaMiędzynarodowego Konkursu Filmowego. W ramach tegoż konkursu zaprezentowano 28 filmów z całego świata, w tym 6 produkcji polskich. Przyznano 9 nagród:
1. Grand Prix Moc Gór Festiwal 2020: Nagroda została przyznana przez Schronisko PTTK Morskie Oko, jest to statuetka Wielka Drewniana Góra i nagroda pieniężna w wysokości 5000zł.
Laureat: Climbing Blind, reż. Alastair Lee, Wielka Brytania 2020, 57 min.
Poruszająca historia o przekraczaniu własnych słabości i granic pokazana w dobrym warsztatowo filmie. Jury doceniło reżysera za stworzenie kameralnego klimatu i subtelne pokazanie wspinającej się osoby niedowidzącej.
2. Nagroda Fundacji Himalaizmu Polskiego im. Andrzeja Zawady dla najlepszego filmu polskiego składała się ze statuetki Drewniana Góra i nagrody pieniężnej w wysokości 2000zł.
Laureat: Selma, reż. Maciek Jabłoński, Polska 2020, 92 min.
Jury doceniło odwagę realizatorów filmu podczas trudnej i wymagającej podróży do Zatoki Wielorybów na miarę wyprawy Shackletona.
3. Nagroda Dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego za film, który w najlepszy sposób obrazuje głęboką i nierozerwalną więź człowieka z naturą. Nagroda składała się ze statuetki Drewniana Góra i nagrody pieniężnej w wysokości 2000 zł.
Laureat: Artiko, reż. Josu Venero, Jesus Mari Lazkano, Hiszpania 2019, 17 min.
Reżyser stworzył obraz z pogranicza malarstwa i filmu, w którym natura gra pierwszorzędną rolę. Świetne zdjęcia, muzyka i montaż składają się na kompletny utwór filmowy.
4. Nagroda Polskiego Związku Alpinizmu za najlepszy film ukazujący człowieka w ekstremalnych sytuacjach. Nagroda składała się ze statuetki Drewniana Góra i nagrody pieniężnej w wysokości 2000zł.
Laureat: Everest – the Hard Way, reż. Pavol Barabáš, Słowacja 2019, 52 min.
Jury doceniło umiejętności reżysera w pokazaniu emocji, rozterek i wątpliwości kierownika tragicznej wyprawy na południowo-zachodnią ścianę Everestu. Reżyser w przejmujący sposób pokazał jaka odpowiedzialność spoczywa na kierowniku wyprawy w ekstremalnych warunkach.
5. Nagroda Schroniska PTTK w Dolinie Roztoki za film, który w najlepszy sposób obrazuje ludzkie, kulturowe i artystyczne aspekty życia społeczności górskich. Nagroda składała się ze statuetki Drewniana Góra i nagrody pieniężnej w wysokości 2000zł.
Laureat: United States of Joe’s, reż. Peter Mortimer, Nick Rosen, Wielka Brytania, 32 min.
Film w lekki i dowcipny sposób obrazuje asymilację środowiska boulderowców z lokalną społecznością amerykańskich farmerów.
6. Nagroda Specjalna Nosalowego Dworu Resort & SPA
Laureat: Ocean to Sky, reż. Michael Dillon, Nowa Zelandia 2019, 108 min.
Jury doceniło pomysł realizacyjny odtworzenia starej, dawno sfilmowanej historii w nowej, pełnej dynamicznej akcji odsłonie na miarę dzisiejszych czasów.
7. Nagroda Publiczności 16. Festiwalu MOC GÓR
Laureat: Selma, reż. Maciek Jabłoński, Polska 2020, 92 min.
8. Nagroda Jury Studentów została przyznana przez grono studentów rekomendowane przez Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
Laureat: Svetozár Stračina, reż. Pavol Barabáš, Słowacja 2019, 58 min.
Pavol Barabáš podejmuje próbę przybliżenia ducha gór poprzez wprowadzenie elementów charakterystycznych dla grup ludowych. Myśląc o samej nazwie festiwalu „Moc Gór” będziemy mieli w głowach Svetozára. Historia wciąga przez muzykę, która wybrzmiewa niemalże przez cały film. Dodatkowo zdjęcia archiwalne, które pojawiają się na ekranie, sprawiają, że aktywnie uczestniczymy w całej historii. Ludowość, która jest nieodłącznym elementem całego widowiska sprawiła, że odebraliśmy ten film jeszcze bardziej pozytywnie, ponieważ czuliśmy, że jest to coś bardzo bliskiego do naszej, podhalańskiej kultury. „Svetozár Stračina” zachwycił nas jako film, jako człowiek i jako symbol lokalnych obyczajów.
9. Nagroda Jury Młodzieżowego to nagroda specjalna przygotowana przez młodzież z Zespołu Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem.
Laureat: Connecting Islands, reż: Moritz Hamberger, Niemcy 2020, 30 min.
Jest to piękna opowieść o inspirującej grupie młodych ludzi, których łączy ta sama pasja. Ciekawie opowiedziana historia w połączeniu z intrygującymi kadrami prowadzi wreszcie do punktu kulminacyjnego, gdzie wraz z bohaterami doświadczamy ogromnej przyjemności i możemy podziwiać spektakularne efekty ich ciężkiej pracy. Tak pozytywna energia, zjawiskowe kadry, a przede wszystkim wytrwałość w dążeniu do celu urzekła nas i zainspirowała.
Tegoroczna edycja była inna niż wszystkie dotychczasowe i została organizowana w niesprzyjających warunkach trwającej pandemii oraz związanej z nią ograniczeń. Ale udało się. Organizatorzy z optymizmem spoglądają w przyszłość i z pewnością szybko dowiemy się o ich planach na kolejny rok.